Wiele wpłiowëch lëdzy Kòscoła òstało ùformòwónych w czasach kòmùnizmù, dzysô zajmują wësoczi stanowiszcza i trzëmają realną mòc w Kòscele. Czë wedle JE ti lëdzë mògą bëc czãscą V kòmùnë, jakô ma rozsadzëc Kòscół òd bëna?
Jô mëszla, że niéchtërni hierarchòwie wëkòrzestëją swòją pòzycjã bë szkòdzëc Kòscołòwi òd wëstrzôdka. Czëdë widzimë, że Watikan promùje znônëch liberôłów, jaczi przòdë dali pòznac swòjë pòzdrzadczi, to je klar, że w Watikanie mùszą bëc òsobë – fest umòcowané – ò pòdobnym mëslenim. Jô mëszla, że sã to lëdze fëlëjący łasczi wiarë, lëché wiarë ale niestetë sã w wëszëznach. Na stojizna przëbôcza mie ò wiôldżim krizisã sparłãczonim z ariańsczą herezją w IV wieku. Wnenczas wiérni biskùpi i kapłónowie – jak sw. Atanazy – bëlë mardżinalizowóny, przësladowóny i wëpëchani z kòscołów. Swiãti Atanazy pòwiedzał tëdë do hereticczich biskùpów: „Wa môcë bùdinczi, ale më mômë wiarã.” I mëszla, że dzysô jesmë swiadkama juwerné stojiznë.
Doszłë do naji słuchë, że JE wëbiérô sã òdwiedzec papiéża Leòna XIV.
Nié pòcwierdzóm tégò wiadła. Jô nigdë nié mòwił, że mdã jachôł do papiéża Leòna XIV i nié môm taczégò zamiaru – chëba że sóm papiéż mie wezwie. Czëjbëm czëdekòlwiek dostãpił taczégò zaszczëtu, na gwes jô bë sã stawił ù stóp Piotrowégò Tronu i z nôleżnim szacënkiem jô bë prosëł Jegò Swiãtobliwosc ò przëwrócenié pôłni blôskù Tradicjowé Mszë Swiãté w łacyńsczim rëcë. Jô mëszla, że baro wiele wiérnëch żda na tak wspaniałomëslny gest Òjca Swiãtégò. Mùszimë pòstawic tamã pòstãpùjącémù modernizmowi w Kòscele
Czë JE mòże wëklarowac, co rozmie pòd pòjãcëm „modernizm”?
Modernizm to je rëch, jaczi zôczął sã wiãcy jak 100 lat temù. Òpiéra sã na – kròtkò mówiącë – brakù wiarë ë racjonalizmie. Mòderniscë zapierają cëdóm, zapierają realné òbëcnoscë Christusa w Eucharistii, a nawetka wątpią w Bòżé òbjawienié. Mòderniscë traktëją chrzescëjaństwò jakno zwëczajni historëczni zjawiszczë – nick nié apartniące sã òd buddizmu czë jislamu. Papiéż Pius X cwiardo potãpił modernizm w swòjé enciklice „Pascendi Dominici gregis” i wprowadzëł przësëgã antimòdernisticzną (òbòwiązëjący w latach 1910 – 1967), jaką kòżdi kapłón mùszał złożëc przed swiãceniama. Przësëga stanowiła klarowné òdrzëcenié mòdernisticznich fëlów, ale pò II Watikańsczim Soborze papiéż Paùel VI zniósł przësëgã, ùznającë ją za niéaktualną. Modernizm zôs zôczął sã rozkòscérzac – òsoblëwie w seminariach i na teòlogicznich wëdzałach. Przësëga òstała zniesona prawie tëdë, gdë bëła nôbarzi brëkòwna. Òd tégò czasu – przez wiãcy jak 60 lat – modernizm ë relatiwizm wëszłe do bëna Kòscoła. To je drżéń dzysdniowégò krizisu.
A wiãc przëczëną krizisu w Kòscele je modernim i relatiwizm?
Jo. Nôdba, że prôwda zmieniô sã wëspół z czasã je wëstrzôd biskùpów pòzdrzadkiem baro abstrakcijnym. Niestetë, wpłiwa to na doktrinã, lëturgiã ë moralnosc. Mômë do ùczinkù z taczim ò to werkiem: „50 lat temu w Kòscele panował pòzdrzatk, że homoseksualizm je grzechã, ale czasë sã zmieniłe i spòlezna to akceptëje, wiãc Kòscół téż pòwinien to zaakceptowac”, albo tã samą logikã stosuje sã do argumeńtów za swiãceniama białków: „50 lat temu, to nié bëło dozwòlony ale terô je nót promòwac białczi, wiãc naùka Kòscoła sã mòże w tim temace zmienic.” To prawie je trëcëzna modernizmu i dzysô je òna głãbok zakòrzeniona w Kòscele. Z całą mòcą chcã pòdsztrëchnąc, że w gwësnych aspektach modernizm je nawetka gòrszi jak protestantizm – bò atakuje samą jistotã òbjawioné prôwde. I niestetë – co mùszã rzec z głãboką bòlescą w sercu – przez 12 latów pońtyfikatu papiéża Frãcëszka, bëł òn jednim z nôwiãkszëch promòtorów relatiwizmu. To bëła baro drãgô próba dla rzimsczégò Kòscoła. Dzysô z wiôlgą nôdzëją zdrzimë na papiéża Leòna XIV.
Co më, zwëczajni wiérni, mòżemë robic? Jak mòżemë pòmóc najémù Kòscołowi?
Pierszą rzeczą je przëdë wszetczim mòdlëtwa – kòńkretna, ùczerënkòwóna mòdlëtwa. Na przemiôr mòżemë mòdlic sã „Pónie, òswiéc papiéża Leòna XIV. Pòmòże jemù dozdrzec zagrożbë, przed jaczima terô stoji Kòscół, dôj jemù òdwôgã i mòc dëcha, bë richtich dzałał”. Takô kòńkretnô mòdlëtwa mô wiôlgą mòc. Pò drëdzi, mòzemë złożëc jakąs òfiarã – kòżdi wedle swòjégò stanu żecégò. Post, chòclë òkazjonalno. Nalezenié czasu dla Bòga, nawetka gdë jesme zająti i zabiegóni codniowyma sprawama: „Nié môm czasu”, to nie je dobrô wëmówka. Mùszimë nen czas nalezc. Stojizna je zbyt pòwôżno, bë òdkładac sprawë na pòzni. I kùreszce: warac w prôwdze, pogłãbiwôc wiarã, przëkazëwac ją dzëcom, wspiérac bëlnych kapłónów. Czéj barzi żëjëmë prôwdą, téj barzi pòmògômë Kòscołowi.
Czë sakrameńtë ùdzëlané w Bractwie Piusa X sã wôżné?
Jo. Sóm papiéż Frãcëszk ùdzëlił wszëtczim kapłónã Bractwa Swiãtégò Piusa X (FSSPX) jurisdikcjë do spòwiadaniô – Bractwo je partã Kòscoła. Ksąża Bractwa òstale téż dopùszczeni przez Apòsztolską Stolëcã do asistowaniô przë zawiéraniu małżeństwa. Dlôtë cwierdzenié, że sakrameńtë sprawowôné przez Bractwò sã nielegalni, je na spòdlim falszëwi. To prôwda, że z czësto prawnégò puńktu widzeniô, mszë Bractwa mògą bëc widzóné jakno „nié dëcht regulané”, bò samò Bractwò – jakno pòspólnota nie je kanoniczno zacwierdzonô przez papiéża. Ale to kwestia legalizmu, a nie na legalizmie më sã pòwinni skùpiac w Kòscele. Tim, co richtich sã liczy – to je wiara, a tą Bractwò trzimô w pełni rozcągłoscë.
Za pońtifikatu papiéża Frãcëszka płënãło wiele sprzécznich zignalów.
Czasã mòja mëmka nié mògła ùwiérzëc w to, co czëła w Kòscele – nawetka jeżle pòchòdzëło to z samégò Watikanu. Mòwiła tëdë: „To bëła doch fëla w dolmaczenkù, bo to – doch – nie je pò katolëckù”. Za pońtifikatu papiéża Frãcëszka wiele wiérnëch czuło sã czësto jistno. Mòwilimë: „Nié, to doch nié je mòżebné – mòże to je jaczi lëchi dolmaczënk z łacëzne.” Më nie chcële dôc wiarë w të wszëtczi niédorzecnoscë… Przebôcza mie sã bôjka ò nowich rùchnach césôrza. Wszëtcë mówilë ale jaczé piãkné ruchna òn nosi, a òn bëł do czësta nadżi. I blós jedno ùtcëwi dzëckò miôło òdôwgã rzec to co bëło klar: „Césôrz je nadżi”! Jeżle chcemë przëżëc tã dëchòwą wòjnã mùszimë stanąc w prôwdze i głosno głosëc prôwdã, bò mòże kògùms dotkniemë, ale nôważniésza – co kòżdi katolëk mùsi rozmiec – je lëdzka dësza.
Jak Ekscelencjô pòstrzéga pòlsczi – wëspółczasny – katolëcëzm?
Jô wiém, że pòlsczi katolëcëzm wcyg je mòcny i niesë z sobą stolëmną dëchòwą mòc – òsoblëwie wiara prostich lëdzy. Pòlôszë òstali òbdarowóni wiôlgą łaską i je nót dzãkòwac Bògu za nã głãboką pòbòżnosc i òddanié, jaczi wcyg żëją pòstrzôd pòlsczich wiérnych. Nawetka gdë pòlsczi katolëcë emigrują i mieszkôją w jinszich krajach, przëwòżą z sobą mòcégò i autenticznégò katolëcczégò dëcha. Baro czãsto dôją bëlny przëmiôr i tim samim pòmôgają ùmacniac lokalny Kòscół w placu dze zamieszkale. Na przëmiôr w Anielsczi to dało cawno pòlsczé parafie, abò karna Pòlôchów w lokalnych parafiach, jaczé sã znôné ze swòjé pòbożnoscë. W całi historie pòlsczi katolëcëzm wëapartniał sã wiérnoscą Kòscołowi, òpieranim sã jegò procëmnikom i waranim przë wierze w czasach wiôldżich próbów.
W Pòlsce téz Kòscół òdmëka sã na swiat.
To prôwda, nie tëli pòstrzôd wiérnych, co wëstrzôd dëchòwiéństwa, w tim biskùpów, a òsoblëwie w dëchòwnych seminariach. Jô wiém na gwësno, że w niéchtërnych seminariach klericë nié mògą klëkac przë Swiãti Kòmunii. To je baro niépòkòjące zjawiszcze. Je to jeden z pòwodów, dlô jaczich Msza Wszechczasów rozwijô sã w Pòlscë baro chùtkò – bò pòzwala wiérnym wërażëc swòją głãboką czesc wedle Póna Jëzësa co je w Eucharistie, juwero jak czynile waji przòdkòwie. Tridenckô Msza przëcyga lëdzy bez swòje piãkno, prôwdã i głãboką pòbòżnosc – to je realne dëchòwe przëżëcë. Młodi lëdzë, òsoblëwie ti, jaczi chcą żëc katolëcką wiarą pòwôżno i aùtenticzno, sã naturalno „pòcëgani” fo Tridencczi Mszë, bo czãsto sã ùmãczeni tim co widzą wkòłò – ną „codniowoscą” i „zwëczajnoscą” ë pragną czegos nowégò, czegos jinszégò, le nié dlô samé jinszoscë. Pragną głãbok i autenticzno przëżëwac. Jô znôjã wiele Pòlôchów, môm Waju w sercu i mòdlã sã za Wają Tatczëznã. Niech Bòg Waju błògòsławi. In nomine Patris, et Filii et Spiritus Sancti. Amen!
Redakcëjô M24 dzãkuja baro serdeczno pp. Franzowi Worishorenowi a także Jarosławowi Wołoszykowi za òrganizacjã wëdowiadë z JE.
