Dla porzãdku mòżesz przeczytac pierwszã czãst wëwiadù z biskupem Schneiderem pod tym linkiem: [link]
Z Jegò Ekscelencją Athanasiusã Schneiderã, pòmòcniczi biskùp Astanë, rozmawiają Ana Wysocka ë Henrik Piec (wëdowiada przëdolmaczeł: Dawid Wica)
Wajô Ekscelencjo wiérni nié môją pòczecégò, że robią cos lëchégò przëjimiącë Kòmuniã stojącë ë na rãkã. Chtos mùszał jima czëdes rzeknąc, że to je dopùszczalnô forma ë nié ma w ni nick złégò…
Cëż, to biskupi ë ksąża sã òdpòwiedzalni za prowadzenié dëszów, stądka téż rzeczëmë ò kapłanach: dëszpasturze. Elże dzysô wiérni ùważają, że przëjimanié Kòmunii stojącë je w pòrządkù, to dlôte, że dëchòwieństwò jima na to pòzwòlëło abò nawetka aktiwno do tegò zachãciwało! Moralno ë dëchòwò – wedle mie – ksąża sprowadzają lëdzy na manowce, bò pòmniészéwóją nôleżną Wasce Jëzësowi czesc. Klëczenié je òbiektiwnym ë ùniwersalnym gestã głãboczégò szacënkù. Czëde dëchòwieństwò wprowadza pòstawã stojącą zamiast klëczącé, ògrańcza bùtnowé merczi szacënkù i tczë. To je òczewiste! W kòżdé kulturze na swiece lëdze sã kłóniają abò klëkają, bò pòkazac szacënk – przedë wszëtczim w religijnym kòntekscie. Jô bëł w Tajlandie, krajù w wiãkszoscë buddijsczim i jô òdwiedzëł tam katolëcką szkòłã prowadzoną bez zôkònnicë. Proszã sã wëòbrôżec, że ùczniowie mùszą klëkac, ga gôdają ze szkólnym sëdzącym przë biórkù. W nen spòsób òkazëją szacënk. Rozmiéją, że nié mògą stac przed swòjim szkólnym ë gôdac z nim jak równy z równym. Na królewsczim dwòrze w Tajlandie minystrowie, ga wëmiéniają pòzdrzadczi ze swòjim królem, téż mùszą przed nim klëczëc. Nié mògą stac na téj saméj niwiznie! Zatem eżle ksąża zakazëją lëdzą klëkac, bë przëjimnąc Jëzësa Christusa – jaczi je Wastą Wastów ë Królem Królów – ë nalegają, bë wiérni przëjimalë Kòmuniã stojącë ë do rãczi, to czësto dzałają wprzék naturalnemù òdruchòwi òddôwaniô tczë. To pòkazëjë modernistyczny – jideologiczny wësôdzk – zmiérzającë do umniészeniô tczë wedle najégò Póna. Na spòdlim taczé pòstawë leżi fëlënk wiarë w jawerną òbecnosc Jëzësa Christusa w Eùcharistië. To je, prôwda rzekąc, ewangëlëcczi spòsòb mëszleniô.
Jednô z najich znajomëch pòwiedzała: „Czëde Jô przëjimôm Kòmuniã, jô nié chcã mëszlec, czë klëczenié je włôscëwé czë nié – chcã blós skùpic sã na Jëzësie”. Niéchterni cwierdzą, że przejimiącë Kòmunii stojącë je chùtczi i barżi prakticzny.
Nen argumeńt je czësto nietraffiony. Eżle pò prôwdze skùpiasz sã na Jëzësie, mùszesz klëknąc. Pòkórnô pòstawa, uklëkniãce, je cawnym ùznaniém Tegò, chtërnégò przejimôsz. Gôdanié, że gestë nié môją znaczeniô swiôdczi o fëlënkù cawné wiarë i swiãdë òbëcnosce Christusa w Eùcharistië. Eżle pò prôwdze rozpòznajësz Jëzësa to przëjimôsz Króla Królów, swòjégò Póna – klëczącë! Jak Apòsztoł Tomôsz uklëknął przed Zmartwichpòwstałim i rzeknął „Mój Pón ë Mój Bóg”. Tak kòżden wiérzący pòwinien zrobic jistno! W Wiôlgònocny pòrënk, czëde Jëzës pòkazał sã białkom przë grobie, one padłe na twarze i kùsznãły jegò stopë. To ùniwersalny lëdczi gest – we wszëtczich kùlturach – klëkac abò kłaniac są przed kògùms, chto stoi wëżi niżle më.
Wezdrzi to jakbë wëspòłczasny swiat docëskôł Kòscół do scanë, spëchał Gò do winkla, stawiał cwiarde ùltimatùm: abò Kòscół mdze richtich jak swiat, abò Gò nié mdze.
Òbczas V Laterańsczégò Soboru na zôczątku XVI wieku, kròtkò przëdë lëtërską reformacją, bëł gwôsny baro mądri kardënół, jaczi rzeknął: „Nié swiãtë zachë pòwinnë bëc zmienioné przez człowieka, ale człowiek pòwinien bëc przëmienioné przez swiãtë zachë.” I to je nôważniészô sprawa. Pò prôwdze czasë sã zmieniają, że najô epoka nacéchòwónô je ùtratą wiarë i tczë, ale prawie dlôte Kòscół mùsi wcyg òd nowa pòcwierdzac i barnic tegò, co je swiãté i niénarëszalné. Nié mòżemë òsłabiac włôsnëch pòzicëjów, nié mòżemë dostosowëwac sã do swiata, ale bëc dlô niégò widã!!! Jëzës Christus – nen sóm wczërô, dzysô i na wieczi! Ë takô je téż wiara, jakô z czasã pòwinna bëc pògłãbiana. Nigdë na òpak, bë swiat prawie tegò sã żeczë.
Katolëckô wiara w Eùropie bëła czëdës baro mòcna. Dzysô mòżna miec òdczëcé, że sztrzôdk naji wiarë przëniósł sã w czërenkù Africzi. Czë prawie tam je przińdnota Kòscoła?
Jô znôm Afrika dëcht bëlno, czëjã sã tam wnet jak w domù. Ale jo! Afrikańsczé kraje môją téż swòje włôsne kłopòtë. Globalizacjô sã rozkòscérzô, a mòdernizm i liberalizm téz tam pòczełë wchodzëc do katolëcczégò Kòscoła. Ròwnak mimo tegò, prosczi lëdzë wcyg môją baro mòcną wiarã – wiarã głãbok zakòrzenioną. Jô bëł czëdes w wiéjsczim rejonie Tanzanië. Mieszkańcama bëlë tam prosczi gbùrzë, a jô òdprawiôł z nima tradicjową Swiãtą Mszã w łacińsczim rëce. Na mòje zdzëwienié, wszëtcë spiéwalë ze mną „Missa de Angelis” z pamiãcë – perfekcyjną łacëzną. Wiele z nich regùlarno chòdzą na tradicjowé Swiãté Mszë i baro bëlno znô lëtërgiô. To, co rëszëło miã nôbarzi, to jich mùzikalnosc, jich głãbok czesc i rëdotne ùczëstniczënié w łacyńsczi lëtërdżi. Jakno biskùpòwi wiôlgą rëdotã sprôwiło mi bëcë midze nima – czëc stôrôżetny jãzek Kòscoła spiéwany z taką miłotą i òddaniém. To bëło richtich mikczãcé. Mùszã rzec – niéchtërni z tëch prostich afrikańsczich gbùrów znało łacëzna lepiéj jak wiele dzysdniowich kapłónów w Eùropie.
Òbczas pòtkania w Trnavie JE òpisôł wëspółczasną praktikã ùdzëlaniô Swiãté Kòmunii w niéchtërnëch formach, jakno pòwôżny grzim dlô Kòscoła. Przë jinszé leżnoscë JE pòwiedzôł, że taczé prakticzi ùproszcziwają Cało Christusa rozdôwającë Gò – jak to òkreslił JE – „jakno bómczi”. W jednym z wëkładów JE òstrzegał przed procëmnikã, jaczi nigdë nié spi, jaczi subtelno zmieniô jãzek, òstrzegał JE przed lëchim pòczëcém bezpiekù promòwanym przez lëchëch proroków – tëch, jaczi zwią dobro złem, a zło dobrem. Czë wedle JE wiérni Kòscoła môją swiądã że biôtka wara przed naszima òczama – tu i terô?
Nié wszëtce widzą pòwôgã sztótu , w jaczi terô jesmë – biôtczi midze prôwdą a fałszëwòtã, dobrem a złem. Wedle mie jedurno mniészosc katolëków (téż kapłónów) – ti jaczi richtich żëją wiarą i pòchôdają do tegò na pòwôżno, je w pełni swiądna tegò co sã dzëjô. Wiãkszosc płënié z żochã, ùlegającë wpłiwom dëcha tegò swiata, jaczi wszedł bënë Kòscoła. Dëch tegò swiata stawia sprawë tegò swiata pònad nôdprzirodzonima. Człowieka stawia w strzôdkù, a Bòga spichô na bòk. Dzysô widzimë przësënãcë pùńktù cãżkòscë z wiecznoscë na przemijającë sprawë, z dëszë na zmianë klimatu, ekologiã, migracjã i spòleznowë sprawë…
Ale to chëba bëlno, że Kòscół widzy téż problemë wëspółczasnégò swiata?
Baro bëlno, bo te sprawë same w se nié sã lëchë, lë pòdchôdo sã do nich jakbë wôżniészëch òd wiecznëch prôwd wiarë. Je to pewnégò zôrtu dëchòwo chëra – zôcemnienié, a nawetka zôcmienié nôdprzërodzoné wizjë żëcégò. Na chëra dotknãła wiele lëdzy Kòscóła włączającë biskùpów i kardënôłów. I prawie dlóte nié widzą òni realné zagrożbë: Kòscół, wierã jakno metafora, gòrze na najich òczach. Najdujemë sã w pòwôżnim dëchòwim krizise. Nawetka gdë ùpadk wiarë je tak widzalny, gdë zło roscë w mòcë, a wërwas sã szerzi – wiele biskùpów i kardënôłów, niestetë téż w Watikanie, rzecze: „Wszëtkò je w nôlepszim pòrządkù”. Òni niestetë żëją w stónie falszëwégò pòkòju i optimizmu. Przëbôcza mi to spòsób, w jaczi dzysô gôda sã dzecom ò smiercë. Gdë ùmierô òma czë ópa, starkòwie mówią swòim pòcëchom: „Óma gdzes pòszła”, miast pòmóc dzecom zrozmiec: żëcé, smierc i wiecznosc. Starkòwie czãsto wëbiérają rozrëwczi, òdwracają ùwagã dzëców miast konfrontowac je z głãboczimi realiami. Takô pòstawa pòkazëjë grãdzënié w naturalëzmie – ùcëkanié òd kònfrontacjë z tim, co wieczné.
Czë to nie je tak, że wëspółczasni katolëcë òstali w niéwłôscëwi spòsób sformatowani i nié dosc skùteczno sã w stanie stawic sã temù swiatu?
Jo, w wiele przëtrôfkach nigdë nié miëlë głãboczi wiarë, bò nigdë nie òstalë w ni richtich ùformowani. To sã tikô téż wiele kapłónów, biskùpów i kardënôłów. Nie òstali òni wësztółcëni w pełni katolëcczi wiarë! Dlôte gdë stają w òbliczu bùtnowëch nôcësków, prosto dostosowują sã do tegò swiata. I niestetë òd dzësãclatów do wësoczich ùrzãdów w Kòscele promòwani sã kapłanowie i biskupowie ò słabim dëchu. Wiele spòstrzód nich bëło przòdë znônëch ze swòjich krańcowëch pòzdrzatków. Niéchtërni òtwarce promowalë jideologiô LGBT, pòpiéralë błògòsławienié jednopëłcowich związków, a nawetka òpòwiadalë sã za swiãcenim białków. Mimò to bëlë awansowani – niéchtërni nawetka do randżi kardënôła. Dlô wiele wiérnych katolëków mùsi to bëc strząsającë doswiôdczenié. Taczi werk nié je drãdżi do zrozmieniô: eżle procëmnicë Kòscoła chcą Gò zdesztabilizowac – nôskùteczniészą dargą je promòwanie lëdzy, jaczi lubią sã przëzerac w zdrzadlë wëspółczasnégò swiata – òni schromiają Kòscół òd wëstrzôdka. I niestetë, taczi kapłóni zajmują dzysô wôżné stanowiszcza nawetka na Watikanie.
