Rozbiory w XVIII w. były także efektem położenia Polski „między Niemcami a Rosją”, które zagrabiły jej ziemie. Polacy stracili niepodległość uzależnieni na osi wschód-zachód. Ziemie Polaków, ich zasoby i bogactwa, praca Polaków, wszystko służyło odtąd wzrostowi potęgi Niemiec i imperium rosyjskich carów.
Odzyskanie niepodległości w 1918 r. postawiło problem w jaki sposób uwolnić się spod dotychczasowych zależności od Niemiec i Rosji. Zbudowano port w Gdyni i spajano ziemie II RP połączeniami kolejowymi, budowano Centralny Okręg Przemysłowy. Zakładano zbudowanie sieci nowoczesnych dróg przyjmując za główny kierunek oś północ (Bałtyk – Gdynia) południe (Śniatyń – granica z Rumunią). Obok kwestii gospodarczych uwzględniono w tym przypadku potrzeby wojskowe bowiem chodziło o sprawną komunikację dla połączeń z sojusznikami przez Bałtyk (w razie wojny z Rosją) i przez Rumunię-Morze Czarne (w przypadku wojny z Niemcami).
II wojna światowa spowodowała najpierw ponowne, zbrodnicze, podporządkowanie Polaków na osi wschód-zachód Niemcom i Rosji, a po klęsce Niemiec w 1945 r. Polska jako PRL stała się krajem eksploatowanym przez Rosjan, satelitą ZSRS. Po rozpadzie Sowietów Polska gospodarczo wiązała się z Niemcami, w Polsce sformowały się siły polityczne zależne od Berlina. Oś wschód-zachód pozostała bez zmian.
Niemcy uwikłały się w związki z Rosją i sprowadziły na Europę kryzys gospodarczy, gdy ich „sojusznik” Putin napadł na Ukrainę. Z racji na związki z Niemcami miało to również fatalny wpływ na Polskę.
Pod rządami Zjednoczonej Prawicy (2015-2023) Polska uniezależniła się od gazu Putina, podjęła budowę relacji na kierunku północ-południe, gospodarcze i polityczne ( Trójmorze), ale też umacniając pozycję Polski jako kluczowego partnera USA na wschodniej flance NATO.
Najważniejszą inwestycją służącą niezależności obok budowanych połączeń komunikacyjnych (Via Carpatia trasa łącząca Kłajpedę na Litwie z Salonikami w Grecji ) miał też być Centralny Port Komunikacyjny spajający terytorium Rzeczpospolitej w jedną całość i tworzący z Polski centrum komunikacyjne regionu środkowoeuropejskiego.
Opozycja „totalna” zajadle zwalczała CPK wskazując, że Polsce wystarczy lotnisko w Berlinie! Po stworzeniu „koalicji 13 grudnia” w 2023 r. rządzący unicestwili projekt CPK. Polska pod ich rządami ma pozostać w uzależnieniu od Niemiec i Rosji.
Inne zdanie w tej kwestii ma prezydent Karol Nawrocki!